بنام خدا

استاد گرانقدر جناب آقاي دكتر ايرج فاضل

رئيس محترم سازمان نظام پزشكي جمهوری اسلامی ایران

با اهداي سلام

احتراماً انتشار نامه دفتر دستياري سازمان نظام پزشكي در خصوص دوره تكميلي علوم آزمايشگاهي، موجب اعتراض طيف گسترده اساتيد و دانشجويان رشته­هاي مختلف علوم آزمايشگاهي كشور گرديده است. اینجانبان دانشجویان دوره­های تخصصی و PhD رشته­های مربوط، ضمن دعوت از دستیاران گرامی و عزیز رشته­های تخصصی مختلف پزشکی به وحدت و گفتمان علمی و توصیه به پرهیز از گرفتار شدن در دام منافع صنفی گروهی خاص و لزوم رعایت انصاف و تقوی در تعارض­های بین رشته­ای، موارد زیر را مزید استحضار جنابعالی و دست اندرکاران این موضوع تقدیم می­دارد:

1 - متأسفانه نویسندگان اين نامه از روی احساسات، بی­تجربه­گی و عدم آشنايي كافي با قوانين و مقررات آموزشي وزارت بهداشت و سابقه دوره تكميلي علوم آزمايشگاهي و بدون تحقيق، مطالب و ادعاهاي غيركارشناسانه، غيرمستند و فاقد پشتوانه علمي (و صرفاً تحت تاثير القائات یکی دو نفراز دستیاران پاتولوژی) را مطرح نموده­اند.

2 - برخلاف ادعاي مطرح شده، دوره تكميلي علوم آزمايشگاهي كاملاً مسير قانوني مشابه هر دوره آموزشي را طي نموده است. لازم به ذکر است که این دوره در سال 1367 به تصویب شورای آموزش پزشکی و تخصصی رسیده، توسط وزیر وقت ابلاغ گردیده و برای دو سال در دانشگاه علوم پزشکی تهران به اجرا در آمده و دانش آموختگان آن بیش از 25 سال است که در آزمایشگاه­های خصوصی و دولتی به ارائه خدمت می پردازند. متاسفانه در ادامه، با فشار و ممانعت برخی از پاتولوژیست­ها، این دوره متوقف گردید. مجدداً در سال 1388 آیین نامه جدید تهیه و به تصویب کمسیون معین شورای عالی برنامه ریزی رسیده، توسط معاونت آموزشی وقت جهت اجرا به دانشگاههای علوم پزشکی کشور ابلاغ گرديد. اما مجدداً تحت تأثير فشار همان گروه، این آیین­نامه نیز مسکوت ماند. برای بار سوم آیین­نامه سختگیرانه­تری توسط وزارت بهداشت و باحضور 3 نفر از اساتید و پیشکسوتان رشته پاتولوژی (و با هدف جلب همکاری و توافق ایشان) در طول مدت دوسال و طی نشست­های متعدد در معاونت آموزشی (و زیر نظر دو دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی و دبیرشوراي علوم پایه پزشکی و تخصصی)تهیه و با ابلاغ وزیر محترم به اجرا در می­آید.

3 - اشاره شده كه دوره تكميلي علوم آزمايشگاهي پيرو نامه دبير محترم شوراي آموزشي علوم پايه و در حضور مديران تحصيلات تكميلي 4 دانشگاه پذيرنده دوره، مورد تأييد قرار گرفته است. طرح اين مطلب یا ناشي از عدم آشنايي نگارندگان نامه با اصول و مقررات آموزشي وزارت بهداشت، یا تجاهل و غرض ورزی است، چرا كه تشكيل جلسه مذكور در دبيرخانه شوراي علوم پايه با حضور مديران تحصيلات تكميلي، تنها جهت رفع مشكلات اجرايي دوره در دانشگاه­هاي مجری بوده است. اينگونه جوسازی و اغواگری، مايه تأسف بوده و توهين آشكار به ارکان اجرایی نظام قلمداد می­شود.

• 4 - ادعاي اينكه گروه پاتولوژي مرجع آزمايشگاهی كشور است، كاملاً غيرمستند و فاقد وجاهت قانوني است. مطابق با قوانين اداره آزمايشگاه در ايران، رشته پاتولوژي يكي از گروه­هاي مرتبط با آزمايشگاه و در كنار متخصصين علوم آزمايشگاهي، متخصصين، PhDها و دكتري حرفه­اي علوم آزمايشگاهي است. متولي طب آزمايشگاه بودن گروه پاتولوژي، تعبیرخودساخته و بدون پشتوانه و ابزاری برای اجحاف و ظلم به قشر فهيم علوم آزمايشگاهي كشوردر طي سه دهه بوده است. در حاليكه واقعيت متفاوت بوده و متخصصين تمامی رشته های علوم آزمايشگاهي متوليان آزمايشگاه هستند (نه صرفاً گروه پاتولوژي).

• 5-متأسفانه ادبيات بخشي از نامه درخور شأن دفتر دستياري نبوده و موارد منتسب به PhD ها كاملاً خلاف واقع است. بدیهی است، شعبده­بازي، تبحر كساني است كه با انواع ترفند، فشار، لابي و تحصن در طول مدت 30 سال گذشته، جامعه بزرگ علوم آزمايشگاهي را از حق مسلم خويش محروم ساخته­اند.
• 6-ایشان در بخشي از نامه، آموزش دوره تكميلي علوم آزمايشگاهي در قالب دوره­هاي آموزشي 1 الي 4 ماهه را یک نقطه ضعف دوره دانسته­اند. در حالیکه شايسته بود اين عزيزان نگاهي اجمالي به برنامه آموزشي دوره پاتولوژي می­داشتند تا متوجه واقعيت دوره پاتولوژي گردند، جايي كه آموزش 1 الي 4 ماهه آزمايشگاهي دستياران اين رشته زير نظر یک پاتولوژیست (كه دانش كافي از ايمونولوژي، بيوشيمي، هماتولوژي و .... ندارد)يك مزيت شمرده می­شود! چراهمین آموزش (آن هم زیر نظر استادان هر رشته و تحت نظارت گروه آموزشی مربوط)به کسانی که بيوشيمي، ميكروب، ايمونولوژي، ژنتیک و .... را حداقل 11 سال در رشته علوم آزمايشگاهي و دوره­های ارشد و دکتری گذرانده­اند، به عنوان نقص و عيب قلمداد می­شود؟!!!!.

• 6 - بدیهی است تفسير نتايج آزمايش به عهده پزشك معالج است ( نه آزمايشگاه)که این امر مطابق دستورالعمل و قوانين صريح بين المللي حوزه آزمايشگاه است. اينكه مسئول فني آزمايشگاه حتما بايستي داراي پایه طب باشد يك ايده غيرقابل قبول و غيرعلمي است كه فقط ادعای پاتولوژیست­های كشور ماست. گواه اين مدعا آمار آزمايشگاه­هاي اتحاديه اروپا است كه 60 درصد آزمايشگاههاي آن توسط متخصصين علوم آزمايشگاهي اداره مي­شوند و 40 درصد مابقي کلینیکال پاتولوژیست و داراي پايه MD هستند.
• 7 - در حقانيت و اولویت رشته­هاي علوم آزمايشگاهي در مديريت آزمايشگاه همين بس كه كشور هلند از حدود 10 سال پيش مسئوليت فني آزمايشگاه­ها را تماماً به متخصصين و PhDهاي علوم آزمايشگاهي واگذار نموده و از ورود MD ها به این عرصه جلوگیری نموده است.
• 8 - نویسندگان محترم به اشتباه اجراي دوره تكميلي علوم آزمايشگاهي را دور زدن متوليان امر آموزش آزمايشگاه اطلاق نموده­اند. به اطلاع دستياران عزيزي كه از تاريخچه علوم آزمايشگاهي كشور اطلاعي ندارند، مي­رساند كه قبل از سال 1370، متخصصين علوم آزمايشگاهي متولي آزمايشگاه های كشور بودند و رشته پاتولوژي صرفاً در بخش آناتوميكال پذيرش دستيار داشت. بدليل منافع مادي حوزه آزمايشگاه، پاتولوژيست­ها با بی­توجهی به اهمیت و جایگاه مهم آناتومیکال پاتولوژی در تشخیص بیماری ها و كنار نهادن متوليان واقعي آزمايشگاه (يعني متخصصين علوم آزمايشگاهي و به بهانه باليني بودن) و با بي­اعتنايي کامل به قوانين ملي و بين­المللي، سيطره خود را بر آزمايشگاه آغاز نمودند.

• 10 - ما دانشجویانPhD و تخصصی رشته­های آزمایشگاهی، جهت جلوگیری از عوام فریبی و هرگونه تقابل غیر علمی، آمادگی خود را برای برگزاری نشست­های علمی و گفتمان تخصصی، روشنگرانه و کارشناسانه با دستیاران محترم آن دفتر اعلام داشته، این عزیزان که به حق از سرمایه ها و امیدهای آینده عرصه بهداشت و درمان کشور هستند را به رعایت بیش از پیش اخلاق حرفه­ای دعوت می­نمایم.
• 11 – در پایان از شما استاد ارجمند، به عنوان شخصیت برجسته و فرهیخته پزشکی کشور تقاضا می نماید، اکنون كه پس از سال ها تلاش، تحمیل هزینه های سنگین و چالش های حوزه آزمایشگاه و به امید جبران خسارت های علمی و تخصصی ناشی از انحصار زیان بار، دوره تكميلي علوم آزمايشگاهي به اجرا درآمده، تلاش خویش را نسبت به اصلاح وضعیت آزمایشگاه­ها و حفظ حقوق و جایگاه علمی و قانونی دانش آموختگان علوم آزمایشگاهی، مبذول فرموده، اسباب ارتقاء هرچه بهتر خدمات آزمایشگاهی را با رعایت مستندات علمی جهانی و رویه­های علمی دانشگاه های معتبر، فراهم فرمایید.

دانشجويان PhDرشته­هاي تخصصي علوم آزمايشگاهي سراسر كشور

اسفند1396